Paul Thagard (d. 1950) da bilim ile sözde bilim arasında 5 maddelik ayrım yapmıştır. Buna göre:
1) Bilim, sebep sonuç münasebetini kurarken sözde bilimin ulaştığı bilgilerdeki benzerlikleri kullanır.
2) Bilim, deneysel yoldan doğrulanmayı veya yanlışlanmayı beklerken sözde bilim deneysel araştırmayı ihmal eder.
3) Bilimsel teoriyi takip edenler teorilerini diğer kuramlarla ilişkilendirerek tahlillerini yaparken sözde bilimsel teorinin takipçileri alternatif teorilerden habersiz gibi davranmaktadırlar.
4) Bilim yüksek ihtimalli tutarlı, sade ve basit teorilerden faydalanır, sözde bilim basit olmayan, özel ve belirli bir amaç için oluşturulmuş hipotezlerden yararlanır.
5) Bilim süreç içerisinde gelişim gösterir, yeni gerçekleri açıklayan yeni kuramlar geliştirir. Sözde bilim ise, öğretisinde hiç gelişme ve ilerleme sağlamadan âtıl bir şekilde kalır.
Bu yazı, Kerim Öztürk’ün “Akıllı Tasarımın Bilimselliği Problemi” adlı eserinden alınmıştır.
